Temperamentvolle mensen(kinderen) staan er om bekend dat ze zomaar ineens hun zelfbeheersing kunnen verliezen. En dat laat dan niet zelden een spoor van vernieling achter. Fysieke, sociale of emotionele schade, zowel voor de persoon zelf als voor de omgeving. Niet gek dus dat deze typetjes behoorlijk wat angst en afkeur kunnen oproepen.

Nou is het mijn missie om mensen nieuwsgieriger naar elkaar (en naar zichzelf) te maken en daarbij kun je zelden angst en afkeur gebruiken. Irreële angst (en dat is 99 van de 100 keer het geval), schuld en schaamte zijn de grootste saboteurs als het gaat om nieuwsgierig kunnen blijven. Vandaar dat ik héél graag even een ander licht wil schijnen op de temperamentvolle typetjes onder ons.

Eerst even een handig weetje over zelfbeheersing. Wanneer jij iemand bent die vaak hard jouw best doet om controle te krijgen, om de macht over een situatie te krijgen, of over een ander, als jij (stiekem) het liefst een ander wil beheersen, dan weet je één ding zeker: in feite wil jij dan leren hoe jij jezelf kunt beheersen. Ik voorspel dat jij dan gezegend bent met een krachtige persoonlijkheid. En dat kan behoorlijk overweldigend zijn, vooral voor jezelf. Iemand met veel kracht moet leren deze goed te gebruiken. Het liefst (vanaf dat je jong bent) door een wijs, zorgzaam en geduldig rolmodel, van wie je de kunst kan afkijken. En van wie je heel veel mag oefenen. Om het zo al doende te gaan leren.

Krachtig willen zijn wordt gemakkelijk verward met machtig willen zijn. Toch is er een wereld van verschil tussen deze twee. Macht kan jou (tijdelijk) de illusie van kracht geven, maar met afgedwongen macht bereik je uiteindelijk zelden een waardevol doel voor jouzelf. Natuurlijk geldt dat als aan jou de macht wordt geschonken (ten behoeve van een gemeenschappelijk doel, dus dat betekent nogal een verantwoordelijkheid), dit jou een krachtige positie geeft. Maar dan ben en blijf je afhankelijk van wie jou die macht wil schenken. Voor krachtig zijn heb je de ander niet nodig, dat zit al in jou. En zet je jouw kracht constructief in, dan kun je bergen verzetten.

De kans is groot dat, als je zo’n temperamentvol typetje bent, je nogal eens in de valkuil bent gestapt van macht willen hebben. Volstrekt vanzelfsprekend, je bent immers mens. En als mens leer je nu eenmaal met vallen en opstaan. Helaas zal je dan waarschijnlijk ook goed bekend zijn met een van de pijnlijkste gevoelens die er zijn: machteloosheid.

Machteloos komt op als jij geen controle hebt! Wanneer iets buiten jou krachtiger is dan jijzelf bent of wanneer jij zelf (even) minder krachtig bent dan jij zou willen zijn. Dus in een van deze twee situaties:

1. Je wilt iets doen om te voorkomen dat er iets naars gebeurt, maar je denkt en voelt dat je niets kunt doen.
2. Je wilt iets waarvan je denkt dat je het niet kunt bereiken, je ziet geen mogelijkheden.

Maar machteloos vraagt (gek genoeg) niet om macht! Als je op zo’n moment de macht wil gaan grijpen, gaat het er allemaal niet beter op worden. Grote kans dat je zowel jezelf als een ander (of jullie relatie of de wereld om jou heen) schade aandoet.

Misschien herinner je het ook nog wel dat je als kind dat gevoel had? Of zie je dat jouw eigen kind zich vaak machteloos voelt? Een machteloos kind wil simpelweg erkend worden in zijn of haar wens, in zijn of haar behoefte. Die behoefte is oprecht en op dat moment, om wat voor reden dan ook, super belangrijk en waardevol voor dat kind. Maar die wens is blijkbaar op dat moment (even) niet haalbaar. Au! Dat is een mega pijnlijk gevoel. Dus daar heeft een kind veel troost en steun bij nodig. Om dat pijnlijke gevoel niet alleen te hoeven doorstaan. Machteloze kinderen hebben dus veel erkenning en troost nodig. Net zo lang tot er weer contact is. Pas dan willen kinderen graag horen wat dit gevoel betekent. Dat dit gevoel vaak als boos èn verdrietig tegelijk voelt. En dat iemand die zich zo voelt, zich meestal niet begrepen voelt.

Maar wat dan te doen als jij je machteloos voelt? Ga die kracht van jou gebruiken om je eigen instrumenten te leren beheersen! Ga goed voor jezelf, voor je eigen systeem zorgen. Wees even extra lief voor jezelf, toon begrip voor je behoefte om nú je te zin te hebben, gelijk te krijgen door desnoods de ander te dwingen, je stem te verheffen, hard uit te halen, te manipuleren. Het is allemaal helemaal logisch, wanneer je je zo voelt! Maar doe het niet.

Want nu weet jij: op zo’n moment de macht willen grijpen, door je destructief te uiten, levert niets op. Dus ga op je tanden bijten, op je handen zitten, schreeuw het even uit op het balkon, stamp even flink de grond onder je voeten vandaan, huil even uit onder je dekbed. Gebruik je wilskracht en laat dat nare machteloze gevoel door je heen golven, het trekt vanzelf weer weg. En echt, geloof me, als je dat jezelf toestaat, gaat dat sneller dan je denkt. Dat kan je heus, jij bent ècht krachtig genoeg!

Pas als jij je weer neutraal voelt, kun je rustig gaan bedenken hoe jij wél wilt handelen. Hoe jij jouw waardevolle doel wel kunt bereiken. Er zijn altijd meer opties dan je denkt.

Dus gebruik je temperament, stop het niet weg. Het is jouw talent! Maar vecht vóór in plaats van tegen. Richt je kracht op dat wat waardevol is voor jou, zoals jouw gezondheid, een stress-vrij leven, een zinvolle ervaring of bijdragen aan het geluk van anderen.