Assertiviteit is een kwaliteit. Het biedt ons de mogelijkheden om voor onze noden op te komen. Om onze positie te verstevigen of te handhaven waar nodig. Assertieve mensen(kinderen) weten hoe zij, telkens als dat nodig is voor hun stabiliteit en gezondheid, moedig voor zichzelf kunnen opkomen of dapper hun pijn of lastige emoties kunnen verdragen. Kinderen beschikken hier niet van meet af aan over. Zij hebben dit te leren van volwassenen. En als het specifiek gaat over de kwaliteit assertiviteit, doen kinderen dat via modelling.

Modelling is de methode om iemand te leren succesvol gedrag van een ander na te bootsen en het zich daarmee eigen te maken, een methode die populair is onder alle zoogdieren.

Assertiviteit en moed hebben, is broodnodig om met zelfvertrouwen door het leven te kunnen. Het biedt een prachtige bescherming voor de natuurlijke naïviteit waarmee elk kind geboren wordt. De onbevangenheid die kinderen van nature bezitten. Bij kinderen staan de poriën nog wagenwijd open. Zij krijgen alles ongefilterd binnen. De onbevangenheid van kinderen maakt dat zij de schoonheid van het leven óók ongefilterd binnen krijgen. Daarom zien wij kinderen in opperste verwondering door het leven bewegen. Zien wij ze met volle teugen genieten. Volledig in de flow van passie en nieuwsgierigheid.

Maar kinderen krijgen ook stress ongefilterd binnen. Zij voelen het wanneer anderen om hen heen stress ervaren. Of pijn. En zij hebben extra veel last van de manier waarop volwassenen die stress of pijn op hun omgeving afreageren. Bij kinderen komt agressiviteit, tirannie en slachtofferschap van de omgeving knetterhard binnen. Als dit teveel wordt of te pijnlijk gaan kinderen zichzelf beschermen op een wijze, die niet persé gezond voor ze is. Wel helpend (op dat moment) maar schadelijk op de lange termijn.

Toch is het goed dat kinderen zichzelf afschermen, ook al levert hen dat op de lange termijn schade op. Schade op jonge leeftijd zouden zij namelijk mogelijk niet overleven. Het is dus in zekere zin superslim wat zij doen. Wanneer kinderen ‘onhandelbaar’ zijn, is één ding zeker: dan voelen zij zich niet fijn. Dan zitten zij niet in de flow. Het is een onmiskenbaar teken dat zij zichzelf aan het beschermen zijn. En omdat zij nog niet hebben geleerd om dat op een assertieve manier te doen, doen zij dit op een (vooral voor henzelf op de lange termijn) ongezonde manier. Dat is kinderen niet te verwijten. Sterker nog, zolang zij nog niet een gezond alternatief hebben, zouden zij daarvoor applaus verdienen. Zij beschermen zichzelf, waar volwassenen dat eigenlijk zouden moeten doen, maar even niet voor ze kunnen.

Natuurlijk zijn ouders cruciaal als het gaat om het beschermen van kinderen. Zij zijn de eerst aangewezenen om kinderen die assertiviteit, via modelling, te leren. Maar ouders kunnen dat niet alleen. Het is ondoenlijk om 24/7 paraat te staan als een ideaal model, als een een schoolvoorbeeld van dapperheid en moed.

Wij zullen dat als een samenleving moeten oplossen. Met elkaar. Ieder van ons heeft de verantwoordelijk om aan kinderen die gezonde vorm van ‘voor je eigen noden opkomen’ voor te doen. Als kinderen om hen heen, op social media, op televisie, op straat, in de klas, dag in dag uit voorbeelden zien van grensoverschrijdende, agressieve gedragingen en uitingen van volwassenen of van zichzelf wegcijferende of weerloze volwassenen, dan is er voor ouders simpelweg niet tegen op te modellen.

Ieder van ons staat daarom model, voor de samenleving waarin wij zelf het liefst willen leven. Wat dacht je van één waarin (zelf)respect en (zelf)vertrouwen floreren? Wil je de wereld verbeteren, begin dan gerust bij jezelf. Vind je eigen moed en stabiliteit en deel het dan maar volop met de wereld.